مرکز خرید فروش قیمت پودر پیاز و سیر ادویه

«تحقیق کلاسی درس نظریه های مشاوره با عنوان: درمان چند وجهی لازاروس»

استاد: دکتر سلیمی

محقق: محمد چراغیان

آرنولد لازاروس در 27 ژانویه 1932 در ژوهانسبورگ بعد از چهار فرزند دیگر چشم به جهان گشود. او چهارمین و آخرین فرزند خانواده بود و هر چند عضو جوان خانواده به شمار می رفت ولی اغلب به نظراتش  بهایی نمی دادند و نادیده گرفته می شد. به این دلیل و به دلیل اینکه کوچک اندام و لاغر بود، به فرزندی خجالتی، حساس و با عزت نفس پایین مبدل شده بود. او علاقه خاصی به نوشتن داشت و در سنین جوانی مقاله ای در زمینه سلامتی در روزنامه ها منتشر کرد و در پی این علاقه همکار مدیر یک مجله بدنسازی در افریقای جنوبی شد و در سال 1955 در یک دانشگاه آفریقایی مشغول به کار شد. وی به کار و فعالیت ذهن انسان علاقه داشت. لازاروس در سال 1963 از طرف آلبرت بندورا به دانشگاه استنفورد در آمریکا دعوت شد و یکسال آنجا ماند.( پروچاسکا، ترجمه یحیی سید محمدی، 1381).

لازاروس برای انسان بودن ارزش قائل است و برای زیستن کار می کند. او در سال 1956 ازدواج کرد و در سال 1959 دخترش لیندا و سپس پسرش گیلفورد بدنیا آمد( نلسون، 2001).

لازاروس می گوید گر چه بسیاری از افراد چون احساس ناخوشی می کنند در صدد درمان بر می آیند، دیدگاه چند وجهی معتقد است که دقیق ترین روش برای کاستن از اضطراب تسکین دادن افسردگی و برطرف کردن احساس گناه این است که الگوهای کژکاری به هم پیوسته، در سایر وجوه از بین برود( پروچاسکا، ترجمه یحیی سید محمدی، 1381).

مفاهیم اساسی

درمان چند وجهی برای کسانی که علاقمند به پیشرفت در سطوح بالایی هستند مناسب است. درمان چند وجهی یک سیستم نیست بلکه رویکردی است جامع که کل شخصیت فرد را در نظر گرفته، ارزیابی کرده و درمان می کند.

در این رویکرد طرح basic-id روند کار را تسریع می کند. این رویکرد شخصی و فردی است. درمانگران چند وجهی ویژگیهای فردی را به وسیله هفت پارامتر شخصیتی در نظر می گیرند. آنها مداخلات مناسب را برای هر فردی جستجو می کند. بهترین توصیف برای درمان چند وجهی « گلچین منظم» است. درمانگری که می خواهد در ارتباط با تعداد زیادی از مشکلات و شخصیتهای مختلف موثر باشد مجبور است که انعطاف پذیر باشد، دارای ذوق و استعداد و از نظر تکنیکی انتخاب کننده( گلچین کننده) باشد. انتخاب گره ههای تکنیکی سعی می کنند به این سوال پاسخ دهند که چه در کارهایی برای چه کسانی و تحت کدام شرایط خاص انجام شود؟

روش تکامل روش چند وجهی:

بسیار معمول است که یک فروشنده راههایی را بررسی کند که در نتیجه آن بتواند کالاهای خود را سریعتر بفروشد، یک درمانگر هم خدمات خود را بررسی می کند، روش او برای چه کسانی مفید است؟ و برای چه کسانی مضر است؟ چه روش بهتری را برگزینند که میزان خطا به حداقل برسد؟

-        هدف درمان چند وجهی کاهش رنج روانشناختی و پیشرفت رشد شخصی به طور سریع است. ما از برچسبهای روان پزشکی اجتناب می کنیم و بر نیاز به درمان چند گانه تاکید می کنیم. درمان چند وجهی شخصیت بشر را در وجه های جدا اما متعادل تجزیه می کند. با ارزیابی هر فرد در هر کدام از این وجه های خاص و ارتباط بین آنها می توانیم درک کامل و جامعی از این شخص و محیط اجتماعی اش بدست آوریم.

هفت وجهی ها:

اساساٌ موجوداتی بیوشیمیایی( نوروفیزیولوژی) هستیم. شناخت  ما نتیجه رفتارهای مداوم فرایندهای عاطفی، حواس، تصورات، شناختها، روابط بین شخصی و کنشهای بیولوژیکی است. کلمات اول هر کدام از این وجه ها در واژه basic-id را شکل می دهد. اگر وجه بیولوژیکی را عوض کنیم و به جای آن دارو بگذاریم. فرض اصلی این است که basic-id شامل دامنه کلی شخصیت بشر است. مشکلی وجود ندارد که شامل حیطه basic-id نشود. درمان چند وجهی به مشکلات خاص یا وجهی که از انجا مشکل شروع شده توجه دارد و سپس تعامل این وجه را با شش وجه دیگر بررسی می کنیم. مثلا فرض می گیریم که شخصی راجع به یک ارزیابی شناختی عکس العمل های عاطفی شدیدی در او برانگیخته شده، نتیجه اش این می شود که رفتار، احساس، تصور، روابط بین فردی، و بیولوژی او هم درگیر می شود. یعنی درگیری یک وجه روی وجه های دیگر هم اثر می گذارد. درمان چند وجهی نه تنها هر مشکلی را توضیح می دهد که چه کسی و چه چیزی مشکلات را تداوم می بخشد بلکه ما را قادر می سازد که رویکردهای درمانی منطقی را مشخص سازیم حتی وقتی که مثلا عکس العمل های عاطفی فقط مربوط به اختلال بیولوژیکی باشد باز هم کل BASIC-ID درگیر است.

مفاهیم اساسی برای تمرین درمان چند وجهی

دیدگاه درمانگر از سبب شناسی بیماریها در انتخاب تکنیکهای درمانی تاثیر زیادی دارد. کسانی که معتقدند تعارضات ناهشیار علت مشکلات رفتاری است به پاسخهای آشکار توجه نمی کنند. این دیدگاه که اختلالات هیجانی از شرطی شدن ناسازگارانه نشات می گیرند تکنیکهای شرطی زدایی را می طلبد. این اعتقاد که تفکر غلط پایه اختلالات روان شناختی است، روش شناخت درمانی را پیشنهاد می کند.

درمانگر چند وجهی ترجیح می دهد با مراجع و شکایتهایش شروع کند و سپس تعیین کند آیا مراجع فردی است که نیاز به درمان دارد، آیا ناله ها و شکوه هایش واقعی هستند و ... .

فرض اصلی این است که BASIC-ID شامل دامنه کلی شخصیت بشر است. مشکلی وجود ندارد که شامل BASIC-ID نشود.

التقاط فنی: مشاوره التقاطی عبارت است از فرایند انتخاب مفاهیم و روشها از نظامهای گوناگون یعنی ترکیبی خلاق از بخشهای منحصر به فرد جهت گیریهای گوناگون، تلفیق پویای مفاهیم و فنونی که با شخصیت و سبک منحصر بفرد درمانگر متناسب است. ( کوری، ترجمه اعتمادی، 1385).

-        آستانه های حسی: لازاروس از این عبارت برای توضیح اختلالات ظرفیت افراد برای تحمل محرک هایی مثل درد، ناامیدی، استرس، سرما، گرما، صدا و آلودگی استفاده کرده است. یعنی الگوهای شخصیتی افراد به سیستم عصبی آنها بستگی دارد( پالمر، 1997).

-        هفت بعد اصلی  BASIC – ID  : رویکرد چند وجهی تاکید می کند که ما ارگانیزم هایی بیولوژیکی هستیم که رفتار می کنیم، احساس می کنیم، تصور می کنیم، فکر       می کنیم و با یکدیگر تعامل داریم. این هفت بعد تحت عنوان رفتار، اثر، احساس، تصور، شناخت، روابط بین فردی و داروها/ بیولوژیکی سرواژه « BASIC – ID»  ظاهر می شود. بسیاری از راهکارهای روان درمانی سه بعدی هستند و به اثر، رفتار و شناخت می پردازند. اما این رویکردی جامع برای متخصصان به شمار می رود( لازاروس، 1997).

-        ابعاد هفت گانه شخصیت که گسسته اما متعامل هستند: 1) رفتار  :BEHAVIOR یعنی رفتارهای آشکار شامل: اعمال، عادتها، حرکات و واکنش های حرکتی که قابل و اندازه گیری هستند.

2-   عواطف  AFFECT: به هیجانها، خلق ها، احساسات اشاره دارد مانند: اضطراب پشیمانی، یاس، نومیدی، خشم و احساس گناه.

3-   دریافت حسی SENSATION: این جنبه به پنج حس اساسی یعنی لامسه، چشایی، بویایی، بینایی و شنوایی اشاره کرد.

4-   تجسم یا تصویر پردازی ذهنی IMAGERY: این وجه به شیوه هایی که خودمان را تصور و تجسم می کنیم می پردازد که شامل: رویاها، خیال پردازی ها و خاطرات روش است.

5-   شناخت هاCOGNITION: بینش ها، فلسفه ها، ایده ها و افکار و قضاوتها که ارزشهای بنیادی شخصی، نظرات، دیدگاه ها و عقاید انسان را تشکیل می دهند.

6-    روابط بین فرد INTERPERSONAL RELATIONSHIP: این واژه اشاره به تعامل و واکنش های متقابل با افراد دیگر دارد مانند: خویشاوندان، عشاق، دوستان و همکاران.

7-   دارو – زیست شناختی  DRUG- BIOLOGY: این بعد شامل همه جنبه های فیزیکی است که سلامت ما را تضمین می کند. از جمله رژیم غذایی، ورزش، خواب، تناسب اندام، داروهای مصرفی و جزو آن.

اهداف کلی درمان:

لازاروس اهداف کلی روش درمانگری چند بعدی را کاهش مشکلات روان شناختی و بهبود پیشرفت رشد شخصی می داند. مشکلاتی که در هر بعد برجسته می گردد می تواند بعنوان هدف درمانگری مطرح گردد و باید در هر بعد بین درمانگر و مراجع توافق وجود داشته باشد. درمانگر با مراجع شخصی می کنند کدام بعد برجسته تر است. درمانگران چند وجهی به لحاظ فنی بهترین گزینه را انتخاب می کنند اما از نظر تئوری محکم و ثابت قدم هستند. لازاروس معتقد است هفت سازه کلیدی وجود دارد که شخصیت انسان را تشکیل می دهند و آن را حفظ می کنند:1) وابستگی و ارتباط بین وقایع2) مدل سازی و تقلید3) فرایندهای ناآگاهانه4) واکنش های دفاعی5) وقایع شخصی6) فوق ارتباطی، تعاملی7) آستانه های حسی( نلسون، 2001).

1-   یعنی اینکه وقایع در توالی نزدیک در همه فرایند های یادگیری مهم است مثلا شخص افسرده ای که با زندانی کردن خود افسردگی را افزایش افزایش می دهد.

2-   یعنی فرایندهای جانشینی در یادگیری و مشاهده و تقلید و درک پیامدهای مثبت و منفی کارهای دیگران و یادگیری آنها.

3-   یعنی یادگیری غیر عمدی، یعنی عوامل ناشناس و نیمه آگاه افکار و احساسات را تحت تاثیر قرار می دهند.

4-   این واکنش ها پاسخ های اجتنابی اند که درد، افسردگی، نگرانی و احساس گناه را کاهش می دهند.

5-   یعنی عکس العمل به محیطی که خود افراد درک کرده اند نه محیط واقعی و اینکه چه محرکی در نظر بوده است.

6-    یعنی گفتگو در مورد گفتگوهایشان یعنی برگشتن به عقب و گنجایش و رابطه و الگوهایشان را در گفتگو موردبررسی قرار دهند.

7-   برای توضیح اختلالات ظرفیت افراد برای تحمل محرکهای منفی مثل درد، ناامیدی، استرس، سرما، صدا و آلودگی.

-        چرا مشکل دوام می یابد: زیر بنای این بعد زیست شناختی بر می گردد اما همه درگیر هستند.

از جمله این عوامل عبارتند از: 1) اطلاعات غلط2) فقدان یا از دست دادن اطلاعات 3) عادتهای مضر.

-        مراحل درمان چند وجهی:1) توجه خاص و کامل به ابعاد هفت گانه 2) استفاده از دستور دوم ارزیابی ابعاد 3) استفاده از نیمرخ ابعادی 4) استفاده از نیمرخ ساختاری 5) پیگیری ترتیب ابعاد 6) روش های عمدی پیوند یا ایجاد پل بین ابعاد مختلف برای پیشبرد درمان.

-        ارزیابی ابعاد در مرحله دوم یعنی مرور جزیی تری از رفتارها، پاسخ های موثر، واکنش ها، تصورات و ادراکات.

-        استفاده از نیمرخ ابعادی یعنی استفاده از مصاحبه های مقدماتی و پرسشنامه، تاریخچه زندگی و ... .

-        استفاده از نیمرخ ساختاری یعنی برخی افراد در یک یا چند بعد برجستگی دارند، برخی در اجتماعی، اهل تفکر و ... هستند.

-        پیگیری ترتیب ابعاد یعنی تعامل بین ابعاد و هر نوع پیامد ترتیب که مراجع در موقعیت مشکل خاصی تجربه می کنند.

-        مرحله ی ششم یعنی اتصال یا ایجاد پل انعطاف پذیری درمان چند وجهی را نشان می دهد.

-        منابع:

-        نظریه های مشاوره و روان درمانی ( کری، ترجمه یحیی سید محمدی).

-        مریم، حسینی( پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی، 1385، با عنوان تاثیر آموزش خود آگاهی هیجانی بر افزایش هوش هیجانی و بررسی تداوم اثر آن در آینده).

-        اثر بخشی درمان چند وجهی لازاروس( رساله دکتری، 1380، بیابانگرد).

-        دادستان( پایان نامه، 1380).

-        ایوب کدایی( پایان نامه کارشناسی ارشد، 1384).

-        نظریه های روان درمانی( پروچاسکا،  ترجمه یحیی سید محمدی، 1381).

-        کداییدر یافته هایش تاثیر درمان چند وجهی بر کاهش اضطراب امتحان را به اثبات رسانده است( 1384).

-        دادستان و دباغی در یافته هایشان نشان دادند که روش درمان چند وجهی در کاهش عوامل زیر بنایی و عمیق اضطراب مانند صفت اضطرابی پنهان و مولفه های اضطرابی مانند گرایش به گناهکاری موثرند( 1380).

-        بیابانگرددر یافته هایش نشان داد که درمان چند وجهی لازاروس در درمان اضطراب امتحان موثر است( 1380).

-